Αντικατάσταση μέλους του εποπτικού συμβουλίου της δικαστικής συμπαράστασης (Μονομελές Πρωτοδικείο Μεσολογγίου, αριθμός απόφασης 147/2023)
Απόσπασμα δικαστικής απόφασης, αναφορικά με υπόθεση αντικατάστασης μέλους εποπτικού συμβουλίου δικαστικής συμπαράστασης, λόγω θανάτου, την οποία χειρίστηκε με επιτυχία το γραφείο μας. Δικαστική συμπαράσταση Αγρίνιο
…Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1682 εδ. α ́ΑΚ, σε κάθε περίπτωση στερητικής δικαστικής συμπαράστασης έχουν, εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, ανάλογη εφαρμογή οι διατάξεις για την επιτροπεία ανηλίκων, μεταξύ των οποίων και το άρθρο 1651 ΑΚ, με το οποίο ορίζεται ότι το δικαστήριο παύει, με αίτηση του εποπτικού συμβουλίου ή και αυτεπαγγέλτως, τον επίτροπο, όταν συντρέχει σπουδαίος λόγος, ιδίως, αν κρίνει ότι η συνέχιση της επιτροπείας του μπορεί να θέσει σε κίνδυνο, λόγω παραμέλησης των καθηκόντων του ή για άλλο λόγο, τα συμφέροντα του ανηλίκου. Εξάλλου, τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται για την κίνηση της διαδικασίας υποβολής του πάσχοντος ενηλίκου σε δικαστική συμπαράσταση λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής (δηλαδή με εξαίρεση την περίπτωση της σωματικής αναπηρίας) είναι ο πάσχων, ο σύζυγος αυτού, οι γονείς του, τα τέκνα του και ο εισαγγελέας ή και το δικαστήριο, αυτεπαγγέλτως. Όπου στο κεφάλαιο της δικαστικής συμπαράστασης δεν υπάρχει ειδική διαφορετική ρύθμιση ως προς οποιοδήποτε θέμα, όπως το ζήτημα της παύσης ή αντικατάστασης του δικαστικού συμπαραστάτη και των μελών του εποπτικού συμβουλίου, προβλέπεται αναλογική εφαρμογή των διατάξεων για την επιτροπεία ανηλίκων. Περαιτέρω, στο άρθρο 1639 ΑΚ ορίζεται ότι η θητεία των μελών του εποπτικού συμβουλίου διαρκεί όσο διαρκεί η επιτροπεία και λήγει για τους ίδιους λόγους που λήγει και η θητεία του επιτρόπου, τα μέλη δε του εποπτικού συμβουλίου παύονται από το δικαστήριο και αντικαθίστανται, όταν συντρέχει σπουδαίος λόγος, ενώ στο άρθρο 1642 εδ. β’ ΑΚ ορίζεται ότι σε περίπτωση που ο επίτροπος διαφωνεί με τις αποφάσεις του εποπτικού συμβουλίου, αποφασίζει το δικαστήριο, με αίτηση του επιτρόπου, όποιου άλλου έχει έννομο συμφέρον ή και αυτεπαγγέλτως. Από τη διάταξη του άρθρου 1642 εδ. β ́ ΑΚ, καθώς και από τη διάταξη του άρθρου 1651 ΑΚ, σε συνδυασμό με εκείνη του άρθρου 1639 ΑΚ προκύπτει ότι το δικαίωμα υποβολής αίτησης παύσης ή αντικατάστασης των μελών του εποπτικού συμβουλίου περιορίζεται μόνο στο δικαστικό συμπαραστάτη και στο δικαστήριο, αυτεπαγγέλτως (ΕφΠατρ 378/2008, ΑΧΑΝΟΜ 2009/210). Στην περίπτωση αυτή, η υπόθεση εισάγεται στο δικαστήριο είτε με αίτηση του νομιμοποιούμενου προσώπου είτε, αυτεπαγγέλτως, με πράξη του αρμόδιου δικαστή, κατά τη διάταξη του άρθρου 747 παρ. 4 ΚΠολΔ.
Στην προκειμένη περίπτωση, με την υπό κρίση αίτηση, η αιτούσα εκθέτει ότι δυνάμει, της υπ’ αριθμ. ….. απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μεσολογγίου, υποβλήθηκε σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης, η κόρη της …….και διορίστηκε προσωρινή, για το χρονικό διάστημα από την έκδοση της οριστικής απόφασης μέχρι και την τελεσιδικία και οριστική δικαστική συμπαραστάτρια, για τον μετέπειτα της τελεσιδικίας της απόφασης χρόνο, η ίδια η αιτούσα, ….. ενώ διορίστηκε και τριμελές εποπτικό συμβούλιο αποτελούμενο από τους: α) …, ως Πρόεδρο, β) … ως μέλος, γ) …. πατέρα της συμπαραστατούμενης, ως μέλος. Ότι ένα από τα ανωτέρω αρχικώς διορισθέντα μέλη του εποπτικού συμβουλίου και συγκεκριμένα ο ……, πατέρας της συμπαραστατούμενης, απεβίωσε, με αποτέλεσμα να παύσει αυτοδικαίως η θητεία του, ως μέλους του εποπτικού συμβουλίου και επομένως συντρέχει σπουδαίος λόγος αντικατάστασής του και διορισμού στη θέση του ανωτέρω αποβιώσαντος, του προτεινόμενου με την αίτηση της προσώπου, ως νέου μέλους του εποπτικού συμβουλίου. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα, η υπό κρίση αίτηση παραδεκτά φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, το οποίο είναι καθ ́ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται ο τόπος της συνήθους διαμονής του συμπαραστατούμενου, κατά τη προκείμενη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 παρ. 1, 796 παρ, 1, 801 παρ. 1, 802 παρ. 2 και 805 ΚΠολΔ, 1667 παρ.1 εδ. α ́ ΑΚ, 121 ΕισΝΑΚ) και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1634, 1639, 1642, 1650, αναλογικά εφαρμοζομένων, 1682, 1684 ΑΚ και 802 ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, η αίτηση να εξετασθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, δεδομένου ότι για το παραδεκτό της συζήτησής της έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου 748 παρ. 2 και 4 ΚΠΟΛΔ προδικασία…
Από όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα που προσκομίζει η αιτούσα, μερικά από τα οποία μνημονεύονται ειδικότερα στη συνέχεια, χωρίς, ωστόσο, να παραλείπεται κανένα κατά την ουσιαστική εκτίμηση της υπόθεσης, αξιολογούμενων απάντων των ανωτέρω στα πλαίσια της αρχής της ελεύθερης απόδειξης και του ανακριτικού συστήματος, που ισχύουν στην προκείμενη διαδικασία, σύμφωνα με τα οποία ο Δικαστής για τη δικανική του πεποίθηση λαμβάνει υπόψη κάθε πρόσφορο αποδεικτικό στοιχείο, ακόμη και άκυρα ή ανυπόστατα αποδεικτικά μέσα (όχι, όμως και ανεπίτρεπτα), μη πληρούντα τους όρους του νόμου αποδεικτικά μέσα ή αποδεικτικά μέσα εκτός του καταλόγου του άρθρου 339 ΚΠολΔ και αποδεσμεύεται σύμφωνα με τα άρθρα 744 και 759 ΚΠολΔ από τους αποδεικτικούς τύπους της αυστηρής απόδειξης τόσο ως προς το επιτρεπτό των αποδεικτικών μέσων και την αποδεικτική τους δύναμη, όσο και ως προς τους τηρητέους κανόνες της αποδεικτικής διαδικασίας (ΑΠ 647/2020, ΑΠ 769/2015, ΑΠ 1340/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Δυνάμει της υπ’ αριθμόν ….. απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μεσολογγίου (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας), η οποία έχει καταστεί τελεσίδικη, υποβλήθηκε σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση η …, κάτοικος Δημοτικής Κοινότητας …., της Δημοτικής Ενότητας ….. του Δήμου …., με Α.Φ.Μ. …, για τον λόγο ότι πάσχει εκ γενετής από βαριά νοητική πρωτογενή υστέρηση στο πλαίσιο συνδρόμου Down, εμφανίζει διαταραχή συμπεριφοράς και έχει δείκτη νοημοσύνης 37, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. … απόφαση της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής της Μονάδας Υγείας του ΙΚΑ, με αποτέλεσμα να στερείται της ικανότητας αντικειμενικού ελέγχου της πραγματικότητας και ούτως αδυνατεί πλήρως να επιμελείται των προσωπικών και περιουσιακών υποθέσεών της και χρειάζεται συνεχούς παρουσίας τρίτου προσώπου για την εξυπηρέτησή της. Με την ίδια ως άνω απόφαση (…. Μονομελούς Πρωτοδικείου Μεσολογγίου) διορίστηκε προσωρινή, για το χρονικό διάστημα από την έκδοση της οριστικής απόφασης μέχρι και την τελεσιδικία και οριστική δικαστική συμπαραστάτρια, για τον μετέπειτα της τελεσιδικίας της απόφασης χρόνο, η αιτούσα της υπό κρίση αίτησης, μητέρα της συμπαραστατούμενης, ….., κάτοικος ….. ενώ διορίστηκε και τριμελές εποπτικό συμβούλιο αποτελούμενο από τους: α) … ως Πρόεδρο, β) …., ως μέλος, γ) …., πατέρα της συμπαραστατούμενης, ως μέλος. Ωστόσο, το τρίτο από τα ανωτέρω αρχικώς διορισθέντα μέλη του εποπτικού συμβουλίου, ήτοι ο πατέρας της συμπαραστατούμενης, απεβίωσε, με αποτέλεσμα την αυτοδίκαιη παύση του λειτουργήματός του (άρθρα 1639 εδ. α ́ και 1650 ΑΚ κατ’ ανάλογη εφαρμογή σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1682 εδ. α ́ ΑΚ). Συγκεκριμένα, ο …, πατέρας της συμπαραστατούμενης, ο οποίος κατοικούσε στην ….., απεβίωσε την …. και επομένως συντρέχει σπουδαίος λόγος αντικατάστασής της και διορισμού νέου μέλους στη θέση του τελευταίου που θα συμπληρώσει το τριμελές εποπτικό συμβούλιο, το οποίο ασκεί το έργο της εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης (βλ. το προσκομιζόμενο μετ’ επικλήσεως από την αιτούσα Απόσπασμα Ληξιαρχικής Πράξης Θανάτου ….. του Ληξιαρχείου της ….}. Κατάλληλο πρόσωπο για την ανωτέρω θέση, ως μέλος του εποπτικού συμβουλίου, με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του συμπαραστατούμενου (ΑΚ 1684), όπως το καθορίζουν οι βιοτικές και ψυχικές ανάγκες του, κρίνεται η …… η οποία είναι εξαδέλφη της αιτούσας και θεία της συμπαραστατούμενης. Η ανωτέρω, η οποία συνδέεται με συγγενικούς δεσμούς με την συμπαραστατούμενη, ενδιαφέρεται για την υγεία της και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, παρέχει τα εχέγγυα ότι θα ασκήσει με υπευθυνότητα, επάρκεια και συνέπεια, το έργο της εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης.
Σημειώνεται, εξάλλου, ότι δεν απαιτείται η κατά το άρθρο 1674 ΑΚ έκθεση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας, καθώς η περίπτωση της παύσης ή αντικατάστασης μέλους του εποπτικού συμβουλίου της δικαστικής συμπαράστασης δεν περιλαμβάνεται στο εν λόγω άρθρο.
Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή και ως ουσία βάσιμη, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό…
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΔΙΚΑΖΕΙ ερήμην της συμπαραστατούμενης. ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση. ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ τον αποβιώσαντα ……, μέλος του εποπτικού συμβουλίου της δικαστικής συμπαράστασης, στην οποία έχει υποβληθεί η …., δυνάμει της υπ’ αριθμόν …. τελεσίδικης απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μεσολογγίου. ΔΙΟΡΙΖΕΙ νέο μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου την…….
