Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων – Ανατροπή έκπτωσης ν. 3869/2010. (Ειρηνοδικείο Αγρινίου, αριθμός απόφασης 7/2023)
Απόσπασμα δικαστικής απόφασης για υπόθεση που χειρίστηκε με επιτυχία το γραφείο μας σχετικά με ανατροπή έκπτωσης οφειλετών από τη δικαστική ρύθμιση των χρεών τους.
Περίληψη. Αίτηση ανατροπής έκπτωσης από δικαστική απόφαση ρύθμισης οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Αίτηση οφειλετών που έχουν εκπέσει της δικαστικής ρύθμισης των χρεών τους, για ανατροπή της έκπτωσης. Αποδείχτηκε ότι ο θιγόμενος πιστωτής άσκησε καταχρηστικά το δικαίωμα της έκπτωσης του οφειλέτη από τη δικαστική ρύθμιση των χρεών του. Δεκτή η αίτηση.
[…]Σύμφωνα με την παρ.2 του άρθρου 11 του ν. 3869/2010, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ.2 του άρθρου 64 του Ν. 4549/2018 «2. Αν ο οφειλέτης καθυστερεί την εκπλήρωση των υποχρεώσεων από τη ρύθμιση οφειλών, με συνέπεια το συνολικό ύφος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβαίνει αθροιστικώς την αξία τριών (3) μηνιαίων δόσεων, διαδοχικών ή μη, ο θιγόμενος πιστωτής μπορεί να επιδώσει στον οφειλέτη εξώδικη όχληση με την οποία τον καλεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του εντός τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών. Αν ο οφειλέτης δεν συμμορφωθεί προσηκόντως, εκπίπτει αυτοδικαίως από τη ρύθμιση έναντι όλων των πιστωτών από την ημέρα που ο θιγόμενος πιστωτής επιδώσει σχετική δήλωση στους υπόλοιπους πιστωτές, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταθέσει σχετικό σημείωμα με ενσωματωμένη την ανωτέρω αναφερόμενη εξώδικη όχληση στο φάκελο που τηρείται στο αρμόδιο δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή, ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει από το Ειρηνοδικείο την ανατροπή της έκπτωσης του αν αποδεικνύει ότι η μη καταβολή των δόσεων οφείλεται σε γεγονός ανωτέρας βίας, μη δυνάμενο να αντιμετωπιστεί με αίτηση μεταρρύθμισης της απόφασης ή ότι ο θιγόμενος πιστωτής άσκησε καταχρηστικά το δικαίωμα της παρούσας παραγράφου».
[…] Οι αιτούντες άσκησαν την από 20-2-2015 και με αριθμό κατάθεσης …/2015 αίτησή τους ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου με την οποία ζητούσαν να υπαχθούν στις διατάξεις του ν. 3869/2010 και συγκεκριμένα να γίνει ρύθμιση των οφειλών τους, σύμφωνα με το ιστορικό της αίτησης τους. Επί της ως άνω αίτησης εκδόθηκε η με αριθμό …/2018 απόφαση του Δικαστηρίου αυτού με την οποία έγινε διευθέτηση των οφειλών των αιτούντων προς τις μετέχουσες πιστώτριες με την ένταξή τους στις ρυθμίσεις των άρθρων 8 παρ.2 για καταβολές επί πενταετία, σε συνδυασμό με το άρθρο 9 παρ.2 του ν. 3869/2010 για καταβολές από τον πρώτο των αιτούντων επί 20 έτη προκειμένου να εξαιρεθεί από την εκποίηση η κύρια κατοικία του. Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι παρά το γεγονός ότι από το μήνα Μάιο 2018 οι αιτούντες προέβαιναν στις ορισθείσες ως άνω καταβολές, την 5-5-2021 τους κοινοποιήθηκε από την τρίτη των καθ’ ων, στην οποία μεταβιβάσθηκε στο μεταξύ η διαχείριση των απαιτήσεων της δεύτερης των καθ’ ων κατά τα ως άνω αναλυτικώς εκτεθέντα, εξώδικη όχληση, πρόσκληση και διαμαρτυρία, με την οποία τους ενημέρωνε ότι δεν είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, καλώντας τους συγχρόνως να συμμορφωθούν εντός 30 ημερών. Σε απάντηση, οι αιτούντες απέστειλαν στην δεύτερη των καθ’ ων την από 12-5-2021 εξώδικη δήλωση με διαμαρτυρία και επιφύλαξη, με την οποία διαμαρτύρονταν για τη συμπεριφορά της αντιδίκου τους, ζητώντας να τους αποσταλεί δοσολόγιο και τυχόν υπάρχοντα ληξιπρόθεσμα ποσά, ενώ κατέθεσαν τις αποδείξεις καταβολής των ορισθεισών προς την συγκεκριμένη πιστώτρια δόσεων έως τον μήνα Απρίλιο 2021. Η τρίτη των καθ’ ων εν συνεχεία, ως θιγόμενη πιστώτρια, κατέθεσε την 7-1-2022 σχετικό σημείωμα στη Γραμματεία του Ειρηνοδικείου Αγρινίου με ενσωματωμένη την από 20-4-2021 εξώδικη όχληση προς τους αιτούντες και τις ενημερωτικές επιστολές προς τους λοιπούς των καθ’ ων μετά των σχετικών εκθέσεων επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών ……., με το οποίο βεβαίωνε την αυτοδίκαιη παύση της ισχύος της ρύθμισης του ν. 3869/2010, που διατάχθηκε με την υπ’ αρ. …/2018 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου. Από το σύνολο του αποδεικτικού υλικού προέκυψε ότι οι αιτούντες μετά την δημοσίευση της υπ’ αρ. ../2018 απόφασης που ρύθμιζε τις οφειλές τους προς τις καθ’ ων πιστώτριες, συμμορφώθηκαν προς το διατακτικό της και κατέβαλλαν αρχικά προσηκόντως και εμπροθέσμως στον υποδειχθέντα σχετικά προς τούτο δια των προστηθέντων υπαλλήλων της λογαριασμό της αρχικής πιστώτριας δεύτερης των καθ’ ων. Μετά την κοινοποίηση σε αυτούς της εξώδικης όχλησης της τρίτης των καθ’ ων, και τη συνακόλουθη κατάθεση του ανωτέρω σημειώματος στο παρόν Δικαστήριο, και αδυνατώντας να καταλάβουν το πρόβλημα, δεδομένου ότι θεωρούσαν ότι τηρούν τη ρύθμιση απαρεγκλίτως, απέστειλαν στη δεύτερη και τρίτη των καθ’ ων το από 2-2-2022 επείγον αίτημα, με το οποίο ζητούσαν ενημέρωση σχετικά με το νέο λογαριασμό στον οποίο θα συνέχιζαν την καταβολή των δόσεών τους, αφού στο μεταξύ είχε υπεισέλθει η μεταβίβαση των επίδικων απαιτήσεων από τη δεύτερη στην τρίτη των καθ’ ων, εκφράζοντας συνάμα την απορία τους για τον ισχυρισμό των αντιδίκων τους περί ύπαρξης απλήρωτων δόσεων. Εν συνεχεία, οι αιτούντες διά μέσω των τέκνων τους, απευθύνθηκαν στην εταιρεία οικονομολόγων με την επωνυμία «…………», με έδρα την Αθήνα, με σκοπό να επιχειρήσουν να ρυθμίσουν εκ νέου την οφειλή τους, όταν διαπίστωσαν ότι λόγω κακής συνεννόησης μεταξύ των αιτούντων και του τότε δικηγόρου τους, και της εσφαλμένης εκ μέρους του τελευταίου ερμηνείας της ως άνω δικαστικής απόφασης, οδηγήθηκαν σε λανθασμένη εφαρμογή του διατακτικού της, τηρώντας δοσολόγιο 30 αντί 60 δόσεων για τη ρύθμιση του άρ. 8 ν.3869/2010 και εκκινώντας τις καταβολές για τη διάσωση της κύριας κατοικίας τους 30 μήνες νωρίτερα (βλ. σχετικά από 8-3-2022 επιστολή-αίτημα ρύθμισης της ως άνω εταιρείας προς την τρίτη των καθ’ ων, σε συνδυασμό με την προσκομιζόμενη εκτύπωση κίνησης λογαριασμού της …….., εκ του οποίου προκύπτει ότι οι αιτούντες ήταν ανέκαθεν συνεπείς στην καταβολή των μηνιαίων δόσεων, παρά την πρόωρη εκκίνηση των δόσεων του άρ. 9 ν.3869/2010).
Εξ όλων των ανωτέρω, αποδεικνύεται κατά την κρίση του Δικαστηρίου, ότι οι αιτούντες θεωρούσαν καλόπιστα ότι είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, ενώ οι συνεχής επικοινωνία τους αρχικά με τη δεύτερη και εν συνεχεία με την τρίτη των καθ’ ων, και η αδιάκοπη προσπάθειά τους προς εξεύρεση λύσης, καταδεικνύει ότι πραγματική πρόθεσή τους ήταν η τήρηση της δικαστικής ρύθμισης. Αντίθετα αποδείχθηκε, ότι η τρίτη των καθ’ ων, αφενός λόγω της ολιγωρίας των προστηθέντων υπαλλήλων της να υποδείξουν έγκαιρα προς τους αιτούντες, όπως τούτο επιβάλλεται τουλάχιστον από τα συναλλακτικά ήθη, νέο λογαριασμό, στον οποίο έπρεπε να καταθέτουν τη μηνιαία δόση τους, και αφετέρου λόγω του ότι, λαμβάνοντας υπ’ όψιν της τη μέχρι τότε συνεπή και ανελλιπή εκ μέρους των αιτούντων τήρηση της ρύθμισης, όφειλε να τους ενημερώσει σύμφωνα με την καλή πίστη για την πρόωρη εκκίνηση των καταβολών των δόσεων για τη διάσωση της κύριας κατοικίας τους, πριν την ολοκλήρωση της ρύθμισης του άρ. 8, προέβη καταχρηστικά και κατά παράβαση των κανόνων της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών, στην άσκηση του δικαιώματος που απορρέει από το άρθρο 11 παρ. 2 του ν. 3869/2010 και αιτήθηκε να κηρυχθούν έκπτωτοι οι αιτούντες από τη δικαστική ρύθμιση. Ενισχυτικό της κρίσης του Δικαστηρίου, είναι το γεγονός ότι μετά την κατάθεση της υπό κρίση αίτησης, η θιγόμενη πιστώτρια απέστειλε στον πρώτο των αιτούντων την από 10-6-2022 επιστολή της, με την οποία τον διαβεβαίωνε ότι οι ενέργειες έκπτωσής του από τη ρύθμιση πραγματοποιήθηκαν εκ παραδρομής, και τον ενημέρωνε για τον νέο λογαριασμό που ανοίχθηκε, προς συνέχιση των προβλεπόμενων από την υπ’ αρ. …/2018 απόφαση του Ειρηνοδικείου Αγρινίου καταβολών. Πράγματι, από τις προσκομιζόμενες αποδείξεις καταβολών, προκύπτει ότι οι αιτούντες μετά το άνοιγμα του νέου ως άνω τραπεζικού λογαριασμού, συνεχίζουν προσηκόντως τις ορισθείσες με τη δικαστική απόφαση καταβολές προς την τρίτη των καθ’ ων.
Κατ’ ακολουθία πάντων των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη η υπό κρίση αίτηση ανατροπής της έκπτωσης του αιτούντα από τη δικαστική ρύθμιση και να διαταχθούν όσα ειδικότερα ορίζονται στο διατακτικό αυτής. Παράβολο για την περίπτωση ανακοπής ερημοδικίας δεν ορίζεται, διότι η δυνατότητα άσκησης τέτοιας ανακοπής δεν παρέχεται από το νόμο (άρθρο 14 του ν. 3869/2010). Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 8 παρ. 6 του ν. 3869/2010.
Χρήστος Β. Γαλλιάς, Δικηγόρος, Αγρίνιο
